Een ecoloog is een specialist op het gebied van flora en fauna en onderzoekt de relatie tussen planten, dieren en de omgeving. De uitkomsten van deze onderzoeken geven inzicht in de bestaande ecosystemen en leveren een bijdrage aan het behoud van de natuur.
Ecologie is onderdeel van de biologie en houdt zich bezig met de wisselwerking tussen het leven op aarde en de niet-biologische omgeving. Ecologische studie kan worden gedaan naar het individu, maar ook naar populaties, levensgemeenschappen, ecosystemen of biosfeer. Door onderzoek kunnen ecologische vraagstukken worden beantwoord, zoals waarom een bepaalde diersoort in een gebied goed gedijt of juist niet.
Ook de mens is vaak onderwerp van ecologisch onderzoek, omdat mensen vaak de oorzaak zijn van verandering in een gebied. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg van een snelweg door een natuurgebied of het bewerken van landbouwgrond.
De werkzaamheden van een ecoloog bestaan voornamelijk uit het bestuderen van een gebied en het zoeken naar een verklaring voor de rijkdom van of het gebrek aan bepaalde planten of dieren in dat gebied. Wat een ecoloog precies onderzoekt, is per project verschillend. De werkzaamheden van een ecoloog bestaan over het algemeen uit:
Ecologen zijn werkzaam bij de overheid, zoals een waterschap of provincie, of bij een commercieel advies- of onderzoeksbureau. Ze werken dus zowel in de profit als de non-profit sector. Ecologen worden steeds vaker betrokken bij ruimtelijke inrichting, omdat het gebruik van de ruimte intensiever wordt en de invloed op de omgeving daardoor groter. Ook zijn ze vaak betrokken bij natuurontwikkelingsprojecten.
Ecologen werken onder andere samen met projectontwikkelaars, aannemers en (juridisch) adviseurs en projectmanagers.